Co oznacza niewypłacalność? » Klinika Upadłości

Niewypłacalność - co to oznacza?

12 marca 2021

Każdy wniosek o ogłoszenie upadłości zaczyna się od niewypłacalności, czyli sytuacji, w której dłużnik traci zdolność realizowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. I w tym miejscu wiele osób, zalegających z opłatami zaczyna zastanawiać się, czy to już? Czy można powiedzieć, że są niewypłacalne. O ile dla nich sprawa jest jasna, o tyle sąd musi ten etap zweryfikować. Jak to wygląda w praktyce?

Po przeczytaniu artykułu będziesz wiedział:

co to jest i na czym polega niewypłacalność
od kiedy ktoś staje się niewypłacalny
niewypłacalność a plan spłaty wierzycieli

Upadłość zawsze zaczyna się od niewypłacalności

Zgodnie z Prawem upadłościowym (art.10.) podstawą ogłoszenia upadłości w stosunku do dłużnika jest niewypłacalność. Wniosek o ogłoszenie upadłości składa więc dłużnik, który staje się niewypłacalny. Nie można zatem mówić o upadłości, zanim nie zostanie spełniona przesłanka niewypłacalności.

W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która staje się dłużnikiem taki wniosek może, ale nie musi być przez nią złożony.

Dobrze wiedzieć, że wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może również złożyć były przedsiębiorca, który zrezygnował z prowadzenia swojej działalności. Najważniejsze, że były przedsiębiorca oficjalnie zamknął działalność – wykreślił ją z rejestru. Trzeba jednak pamiętać, że były przedsiębiorca musi upewnić się, że nie uchybił obowiązkowi ogłoszenia upadłości w czasie prowadzenia działalności – wtedy bowiem sąd może procedować jego upadłość w trybie właściwym dla przedsiębiorcy, a nie konsumenta.

Zatem podsumowując. Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny, a więc traci zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Dowiedziałeś się właśnie, że niewypłacalność stanowi podstawę ogłoszenie upadłości. Za moment przeczytasz o tym, na czym polega niewypłacalność i od kiedy można mówić, że dłużnik jest niewypłacalny.

Na czym polega niewypłacalność dłużnika?

Aby można było mówić o tym, że dłużnik jest niewypłacalny zgodnie z art. 11. Prawa upadłościowego musi on utracić zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. I słowo wymagalnych odgrywa tu dużą rolę, bowiem zobowiązania finansowe, które nie są wymagalne nie wpływają na niewypłacalność.

Wymagalne zobowiązanie to taki dług, którego termin płatności minął i jego zapłaty może już żądać wierzyciel. Wymagalne są na przykład zaległe raty kredytów. Z drugiej strony, przyszłe raty kredytów, których termin płatności nie upłynął, nie są wymagalne. Innym przykładem jest sytuacja, kiedy w związku z zaległościami w spłacie rat bank wypowie umowę kredytową - wymagalna staje się wtedy cała zaległość kredytowa, tj. kapitał, odsetki oraz ewentualne dodatkowe opłaty umowne.

Od kiedy dłużnik staje się niewypłacalny?

Można mówić, że opóźnienia w płatnościach dłużnika wpływają na jego zdolność do regulowania swoich zobowiązań. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące.

Ale uwaga! Przy niewypłacalności ważne jest to, że dłużnik nie posiada zdolność regulowania zobowiązań bez uszczerbku utrzymania dla siebie i swojej rodziny, a nie fakt tego czy płaci w terminie, czy nie. W przypadku konsumenta najprościej jest zestawić jego miesięczne zobowiązania (np. raty kredytów i pożyczek) z jego miesięcznymi dochodami.

Jeżeli po zapłaceniu miesięcznych rat dłużnikowi na podstawowe wydatki jego i osób pozostających na jego utrzymaniu zostanie już niewiele albo wręcz braknie, można mówić że jest on niewypłacalny. Gdy taka sytuacja ma miejsce co miesiąc, wtedy niewypłacalność ma charakter trwały i daje podstawę do ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

Innym przykładem jest bezskuteczna lub prawie egzekucja komornicza skierowana do konsumenta, z której nie udaje się spłacić zaległego kapitału.

Nie każdy o tym wie, ale sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie. W takim wypadku dłużnik jest nie jest po prostu niewypłacalny, a zatem nie zachodzi podstawowe przesłanka do ogłoszenia upadłości.

Wiesz już co oznacza sformułowanie domniemanie niewypłacalności, a za chwilę przeczytasz o tym, jak niewypłacalność wpływa na ustanowienie planu spłaty wierzycieli.

Niewypłacalność i ustanowienie planu spłaty wierzycieli

W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd ustala, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie, lub wskutek rażącego niedbalstwa, oraz określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy (3 lata), upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania uznane na liście wierzytelności a niewykonane w toku postępowania upadłościowego na podstawie planów podziału oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli.

W przypadku ustalenia, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie, lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące (od 3 do 7 lat).

Niewypłacalność - podsumowanie

Teraz już wiesz, że podstawą i przesłanką do ogłoszenia upadłości w stosunku do dłużnika jest niewypłacalność. Wniosek o ogłoszenie upadłości składa dłużnik, który staje się niewypłacalny. Pamiętaj, że każda sprawa jest indywidualna. Przypadek Twojego znajomego nie musi definiować tego, w jaki sposób sprawa o ogłoszenie upadłości będzie przebiegała u Ciebie. Jeżeli czujesz, że potrzebujesz wsparcia, bo nie jesteś pewien, czy dobrze rozumiesz swoją sytuację, to napisz do nas. Pomożemy Ci złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.