Klinika Upadłości - Upadłość Konsumencka » Odmowa oddłużenia upadłego

Odmowa oddłużenia upadłego

18 grudnia 2023

Dłużnik chciał skorzystać z procedury upadłości konsumenckiej, jednak otrzymał odmowę oddłużenia. Słyszałeś o odmowie dokonania oddłużenia upadłego i chcesz sprawdzić, czy to możliwe? Być może jesteś osobą, której zależy na ustaleniu planu spłaty wierzycieli, ale właśnie dowiedziałeś się, że sąd może odmówić oddłużenia upadłego. Sprawdź koniecznie, w jakim przypadku upadły może otrzymać odnowę oddłużenia i co dzieje się w takich okolicznościach.

Z tego artykułu dowiesz się

Kiedy sąd wydaje postępowanie o odmowie oddłużenia upadłego?
Jakie 2 sytuację mogą wykluczać oddłużenie konsumenta?
Dlaczego celowość działania ma kluczowe znaczenie, gdy mówimy o odmowie oddłużenia upadłego?
Jakie okoliczności mogą stanowić na rzecz wyjątku przy odmowie oddłużenia?

Jeżeli nie masz czasu na to, by zapoznać się z całym artykułem, ale interesuje Cię co stanie się, gdy sąd odmówi oddłużenia upadłego, to musisz wiedzieć, że wydanie postanowienia o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania. Na tym moglibyśmy zamknąć temat, jednak jeśli potrzebujesz więcej informacji - zapoznaj się z całością materiału, który przygotowaliśmy dla Ciebie.

Art. 491(14a). Prawo upadłościowe, omawia kwestię odmowy ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego.

Co istotne Sąd wydaje postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeżeli:

1) upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,

2) w okresie 10 lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań.

To całkowicie nie zamyka tematu, bowiem ustalenie planu spłaty wierzycieli lub umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Celowe doprowadzenie do stanu upadłości

Musisz wiedzieć, że celowe doprowadzenie do stanu upadłości może spowodować odmowę oddłużenia. Tak, choć przepisy, związane z upadłością konsumencką wskazują wiele ułatwień dla dłużników, którzy chcą uwolnić się od wierzycieli, to jednak sąd może odmówić oddłużenia upadłego i takie przypadki mają miejsce.

Kluczowe w tym miejscu jest pojęcie celowości. Prawo upadłościowego wymaga wskazania działań, mających na celu doprowadzenie do upadłości. I to jest ważna rzecz, jaką warto zapamiętać, zanim dowiesz się kiedy sąd może odmówić oddłużenia.

Oczywiście by do tego doszło muszą zachodzić odpowiednie przesłanki. Zatem kiedy i w jakich okolicznościach upadły może otrzymać odmowę oddłużenia?

Kiedy sąd może odmówić oddłużenia konsumenta?

Plan spłaty, który pozwala złapać oddech dłużnikowi i ściąga z jego barków dług, z którym nie mógł sobie samodzielnie poradzić to sytuacja idealna, do której dąży każda osoba zainteresowana oddłużeniem. Jednak istnieją sytuacje i przypadki, w których sąd odmówił ustalenia planu spłaty. Zobacz, czym dokładnie mowa.

Brak zgody na oddłużenie - przypadek nr 1, kiedy ocenie podlega zachowanie dłużnika sprzed ogłoszenia upadłości.

Zanim dłużnik otrzyma decyzję, odnośnie ewentualnego ustalenia planu spłaty - weryfikowany jest również pod kątem oceny jego zachowanie sprzed momentu, w którym złożył wniosek o dokonanie upadłości.

Co to oznacza? Nic innego, jak tylko to, że analizowane jest jego zachowanie, które doprowadziło do niewypłacalności.

Sąd bada sposób działania, czy było celowe, czy kroki i decyzje, jakie podejmował były racjonalne, czy raczej nastawione na próbę uniknięcie konsekwencji, związanych z zaciąganiem zobowiązań.

Ustalenie stopnia przyczynienia się przez dłużnika do zaistnienia stanu niewypłacalności ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia interesów dłużnika w przeprowadzeniu upadłości.

Sąd i syndyk analizują, czy dłużnik przypadkiem nie doprowadził do swojej niewypłacalności przez swoje zaniedbanie, jako efekt niefrasobliwych decyzji, podejmowanych np. mimo pełnej wiedzy o ryzyku finansowym i potencjalnym niepowodzeniu, którego prawdopodobieństwo było bardzo wysokie.

Generalnie chodzi o to, by nie było takich sytuacji, w których na skutek celowego działania dłużnik doprowadza do niewypłacalności, a później oczekuje, że syndyk masy upadłości i sąd potraktują jego celowe działanie tak samo, jak działanie osoby, która nagle, w wyniku zbiegu okoliczności, ciężkiej choroby, oszustwa, przestępstwa czy innych zewnętrznych okoliczności została wpędzona w spiralę zadłużenia.

Zatem warto być świadomym, że następuje weryfikacja moralności płatniczej dłużnika na wielu polach.

Brak zgody na oddłużenie - przypadek nr 2, kiedy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy częściej niż raz na 10 lat.

Ten wątek wywodzący się z analizy moralności płatniczej, dotyczy obszarów ściścle zwiazanych z materialnym podejściem, gdzie sąd bada, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy i w jakim okresie czasu.

Jak? Chociażby poprzez świadome i celowe nieregulowanie swoich zobowiązań (nawet w sytuacji, gdy potencjalnie dysponowałby pewnymi środkami, które pozwoliłyby mu zaspokoić wierzycieli i terminowo regulować wymagalne zobowiązania).

Tu ponownie kluczowe jest pojęcie celowości bowiem przypomnijmy, że upadłość konsumencka stanowi wyjątkową procedurę, która pozwala osobie fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej na oddłużenie. Natomiast osoba, która ubiega się o upadłość i jednocześnie zadłuża z zamiarem nieuiszczenia swoich zaciągniętych zobowiązań - musi nawet liczyć się z tym, że może zostać potraktowana jako ktoś, kto popełnia przestępstwo oszustwa.

I w tym momencie na bazie Art. 286. § 1. kodeksu karnego trzeba nawet liczyć się z tym, że “Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”

Zatem o upadłość konsumencką, która skutkuje oddłużeniem można się ubiegać raz na 10 lat. Ustawodawca przyjął, że dłużnik, który doprowadza do swojej niewypłacalności częściej, nie może korzystać z przywileju oddłużenia, nawet częściowego.

A to oznacza, że według ustawodawcy takiego dłużnika należy traktować jako osobę, która celowo doprowadza do stanu swojej niewypłacalności. Ważne, by w tym miejscu podkreślić, że nie zawsze zachodzi taka okoliczność we wszystkich przypadkach bowiem ponowny stan niewypłacalności może wynikać nie z wątpliwej jakości moralności płatniczej dłużnika, a raczej ze zbyt szybkiego złożenia wniosku o ogłoszenie pierwszej upadłości.

Podsumowując

Kiedy mówimy o odmowie umorzenia upadłego trzeba zwrócić uwagę na to, że postępowanie upadłościowe wobec konsumentów, którym na tym zależy - jest swego rodzaju przywilejem. I podkreślić należy, że trzeba liczyć się z tym, że nie jest dla każdego niewypłacalnego dłużnika, o czym niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę.

Choć omówione dwa przypadki, w których sąd wydaje postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli nie pozostawiają złudzeń, to istnieją także wyjątki, kiedy upadły konsument może skorzystać z możliwości oddłużenia, jeżeli jest to uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Czy ten wyjątek, związany ze względami humanitarnymi otwiera nowe opcje zamknięte przed dłużnikiem, którego wykluczyły omówione oba przypadki? Nie.

Trzeba liczyć się z tym, iż sąd raczej nie będzie przychylny ku temu, by stosować ten wyjątek w każdym przypadku. Czy to właśnie zamyka Ci drogę przed ogłoszeniem upadłości konsumenckiej? Nie. Pozwól, aby ocenił to specjalista i sąd. Zawsze możesz poprosić o wsparcie i analizę Twojej sytuacji, do czego Cię zachęcam, jeżeli nie dysponujesz wiedzą w tym zakresie.